ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Η έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού, ο συνεπαγόμενος φόρτος εργασίας των νοσηλευτών στις δομές υγείας και οι ιδιαιτερότητες της παροχής νοσηλευτικών υπηρεσιών σε δομές ψυχικής υγείας, επιβάλλουν τη διερεύνηση του στρες στο εργασιακό περιβάλλον.
Σκοπός: Η διερεύνηση του στρες που βιώνουν οι νοσηλευτές ψυχικής υγείας, της αντίληψης του επαγγελματικού ρόλου τους και των υιοθετούμενων στρατηγικών αντιμετώπισής του.
Μεθοδολογία: Η παρούσα συγχρονική έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 85 νοσηλευτών (ποσοστό ανταπόκρισης 100%), που εργάζονται σε κλειστές και ανοικτές δομές ψυχικής υγείας δύο δημόσιων νοσοκομείων της Αττικής, ενός αμιγώς ψυχιατρικού και ενός γενικού. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε α) ερωτήσεις δημογραφικών χαρακτηριστικών, β) την κλίμακα υποκειμενικού στρες (Perceived Stress Scale), γ) την κλίμακα σύγκρουσης και ασάφειας ρόλου και δ) η κλίμακα «Τρόποι αντιμετώπισης αγχογόνων καταστάσεων».
Αποτελέσματα: Συμμετείχαν 57 γυναίκες (67,1%) και 28 άνδρες (32,9%), με μέσο όρο ηλικίας 41,08 χρόνια, στην πλειοψηφία τους παντρεμένοι (74,1%) και απόφοιτοι ΤΕΙ (29,4%). Οι περισσότεροι εργαζόταν 16-20 χρόνια (32,9%), κατείχαν τη θέση του νοσηλευτή (71,8%) και απασχολούνταν σε ψυχιατρική δομή, πάνω από 21 χρόνια (27,1%). Οι νοσηλεύτριες βίωναν μεγαλύτερη ασάφεια ρόλου (p=0.048) και υψηλότερο στρες (p=0.007), το ίδιο και όσοι είχαν περισσότερα χρόνια εργασίας (p=0.038). Οι μη ικανοποιημένοι από την εργασία τους βίωναν μεγαλύτερη ασάφεια (p<0.001) και σύγκρουση ρόλου (p<0.001), ενώ οι απόφοιτοι ΔΕ/ΙΕΚ και οι κάτοχοι νοσηλευτικής ειδικότητας βίωναν υψηλότερο στρες (p=0.004). Οι νοσηλευτές με τα περισσότερα χρόνια εργασίας σε ψυχιατρική δομή, βίωναν μεγαλύτερη σύγκρουση ρόλου (p=0.034). Η ασάφεια σχετίζονταν θετικά με τη σύγκρουση ρόλου (p<0.001), το στρες (p=0.006) και αρνητικά με τη θετική προσέγγιση (p=0.003), την αυτο-αξιολογούμενη υγεία (p=0.003) και την ηλικία (p=0.006). Το στρες σχετίζονταν αρνητικά με τη θετική προσέγγιση (p=0.019) και την αυτο-αξιολογούμενη υγεία (p<0.001). Τέλος, η θετική προσέγγιση συσχετίζονταν θετικά με την κοινωνική υποστήριξη (p<0.001) και την αυτο-αξιολογούμενη υγεία (p=0.009).
Συμπεράσματα: Η διερεύνηση της σύνθετης αιτιολογίας του σχετιζόμενου με την εργασία στρες και των προσδιοριστικών παραγόντων και μηχανισμών πρόσκλησής του φαίνεται να είναι επιτακτική, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της οργάνωσης του εργασιακού περιβάλλοντος.
Λέξεις κλειδιά: στρες, νοσηλευτές ψυχικής υγείας, στρατηγικές αντιμετώπισης, αντίληψη ρόλου
