ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Η ακτινοθεραπεία κατέχει ξεχωριστή θέση στην αντιμετώπιση του καρκίνου, αλλά στο 85% των ασθενών που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία, θα υπάρξει μέτρια έως σοβαρή δερματική αντίδραση, για την αντιμετώπιση της οποίας χρησιμοποιούνται διάφορες τεχνικές και υλικά.
Σκοπός της παρούσας συστηματικής βιβλιογραφικής ανασκόπησης αποτέλεσε η διερεύνηση των μεθόδων και των υλικών που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη και θεραπεία των δερματικών βλαβών που επάγονται από την ακτινοβολία.
Μεθοδολογία: Αναζητήθηκαν με λέξεις κλειδιά και χρονικό περιορισμό στις βάσεις δεδομένων PubMed, Cinahl, Sciverse, Scopus και Proquest, πρωτότυπα άρθρα ή μετα-αναλύσεις που έχουν δημοσιευτεί από το 2010-2015 και αφορούν εγκεκριμένα από τον FDA σκευάσματα για την πρόληψη και τη θεραπεία δερματικών βλαβών λόγω ακτινοβολίας, προκλινικούς παράγοντες δοκιμαζόμενους έως σήμερα σε πειραματικά μοντέλα ζώων και επιθέματα χρησιμοποιούμενα για την πρόληψη και θεραπεία της υγρής απολέπισης.
Αποτελέσματα: Βρέθηκαν 38 άρθρα που πληρούσαν τα κριτήρια της αναζήτησης εκ των οποίων τα 34 τηρούσαν τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη. Από τα εγκεκριμένα από τον FDA σκευάσματα, οι ενυδατικές και υδρόφιλες κρέμες, τα σκευάσματα φυτικής προέλευσης, οι γέλες με βάση το υαλουρονικό οξύ και την Βιταμίνη Ε, οι ηπαρινοειδείς κρέμες, καθώς και τα σκευάσματα με βάση έλαια φαίνεται να έχουν θετική επίδραση στην πρόληψη της δερματίτιδας, αλλά και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Από τους παράγοντες που βρίσκονται σε προκλινικό στάδιο μελέτης, η Vasculotide, ο παράγοντας EUK-207, ο παράγοντας RTA 408, ο παράγοντας ALDH2 και ο παράγοντας Celecoxib μπορεί να αποτελέσουν μελλοντικούς θεραπευτικούς στόχους. Επίσης, τα επιθέματα φάνηκε να έχουν ικανοποιητική αποτελεσματικότητα για την αντιμετώπιση της υγρής απολέπισης.
Συμπεράσματα: Οι αντιδράσεις του δέρματος παραμένουν ένα σημαντικό πρόβλημα για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε ριζική ακτινοθεραπεία. Όμως, χάρη στη πληθώρα των σκευασμάτων που υπάρχουν και των κλινικών δοκιμών που πραγματοποιούνται είναι δυνατόν να υπάρξει έγκαιρη πρόληψη και θεραπεία της ακτινικής δερματίτιδας. Είναι επομένως ζωτικής σημασίας, οι επαγγελματίες υγείας να γνωρίζουν ποια σκευάσματα ενδείκνυνται στις αντιδράσεις του δέρματος που επάγονται από ακτινοβολία, ώστε να προσαρμόζουν ανάλογα τις παρεμβάσεις τους με σκοπό την πρόληψη και τη διαχείριση των δερματικών βλαβών.
Λέξεις- κλειδιά: Δερματικές βλάβες, ακτινοβολία, πρόληψη, θεραπεία.
