ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το διάστημα QT αντανακλά τη διάρκεια του δυναμικού ενεργείας των μυοκαρδιακών κυττάρων. Η παράτασή του στο ηλεκτροκαρδιογράφημα σχετίζεται με κίνδυνο εμφάνισης πολύμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας δίκην ριπιδίου (TdP) και αιφνίδιου καρδιακού θανάτου με τον τελευταίο να αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες πρόωρης θνησιμότητας στους ψυχιατρικούς ασθενείς. Το γεγονός ότι μόνο ένα μέρος των ασθενών με φαρμακοεπαγόμενη παράταση QT διαστήματος εμφανίζουν TdP ή πεθαίνουν δείχνει ότι η παράταση QT μόνο δεν είναι ο τέλειος βιολογικός δείκτης για την πρόβλεψη εμφάνισης της αρρυθμίας. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθεί να είναι χρήσιμος αλλά πρέπει να συνδυάζεται με άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνου.
Η εργασία αποτελεί περιγραφική ανασκόπηση που βασίστηκε σε αναζήτηση σε βιβλία αναφοράς και στις βάσεις δεδομένων PubMed και ScienceDirect χρησιμοποιώντας τους όρους [Torsades de pointes OR QT prolongation] AND [Psychotropic drugs OR antipsychotics OR antidepressants]. Σκοπός της είναι η παρουσίαση βασικών γνώσεων για την παθοφυσιολογία της αρρυθμίας TdP και της παράτασης QT διαστήματος και τη συσχέτισή τους με τα ψυχοτρόπα φάρμακα.
Η TdP είναι σχετικά βραδεία ταχυκαρδία και σε κάποιες περιπτώσεις τερματίζεται αυτόματα ακόμη και χωρίς να εμφανίζονται κλινικά συμπτώματα. Η διάγνωση βασίζεται στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, τα συμπτώματά της είναι παρόμοια με αυτά κάθε ταχυαρρυθμίας και σχετίζονται με τον ρυθμό της καρδιάς και τις επιδράσεις του στην αρτηριακή πίεση και στο καρδιακό έργο. Η παράταση QT και η TdP είναι αποτελέσματα δομικών και λειτουργικών διαταραχών ιοντικών διαύλων και συναφών πρωτεϊνών που εμπλέκονται στη διεργασία της επαναπόλωσης των κοιλιών.
Τα ψυχοτρόπα φάρμακα χρησιμοποιούνται ευρέως, όχι μόνο σε ψυχιατρικούς ασθενείς αλλά και σε πολλούς ασθενείς με σωματικά νοσήματα. Μπορούν να επηρεάσουν τη μετάδοση των ηλεκτρικών ερεθισμάτων από τον φλεβόκομβο στο κοιλιακό μυοκάρδιο με διάφορους τρόπους και οι περισσότερες κατηγορίες τους παρατείνουν το QT διάστημα σε θεραπευτικές ή τοξικές δόσεις. Έτσι, η προσεκτική χορήγησή τους και η παρακολούθηση των ασθενών, ιδιαίτερα των νοσηλευόμενων, έχει μεγάλη σημασία.
Περισσότερα δεδομένα υπάρχουν για τα αντιψυχωσικά και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Μεταξύ των πρώτων, πιο επικίνδυνα θεωρούνται τα παλαιότερα, κλασικά φάρμακα, ιδιαίτερα τα χαμηλής ισχύος. Προσοχή απαιτείται κατά τη χορήγηση θειοριδαζίνης, αλοπεριδόλης, πιμοζίδης, σερτινδόλης και ζιπρασιδόνης. Μεταξύ των δεύτερων, μεγαλύτερη προσοχή απαιτείται για τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, τη σιταλοπράμη και την εσιταλοπράμη. Από τις υπόλοιπες ομάδες φαρμάκων αρκετά δεδομένα υπάρχουν για τη μεθαδόνη.
Λέξεις Κλειδιά: Καρδιαγγειακές ανεπιθύμητες ενέργειες, παράταση QT, πολύμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία δίκην ριπιδίου (TdP), φαρμακοεπαγόμενες ηλεκτροκαρδιογραφικές διαταραχές, ψυχοτρόπα φάρμακα
