ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Η περιφερική νευροπάθεια που οφείλεται στη χημειοθεραπεία, αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα στη διαχείριση των ογκολογικών ασθενών. Ως περιφερική νευροπάθεια ορίζεται η καταστροφή ή βλάβη που προκαλείται στο περιφερικό νευρικό σύστημα. Πολλές μελέτες στηρίζονται σε νευρολογικές διαγνωστικές μεθόδους που αναγνωρίζουν τις αισθητικές και κινητικές βλάβες του περιφερικού νευρικού άξονα που προκαλούνται από τη νευροτοξικότητα των χημειοθεραπευτικών σχημάτων. Οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας φαίνεται να απασχολούν ολοένα και περισσότερο την επιστημονική κοινότητα λόγω της συχνότητας εμφάνισης τους, τη σοβαρότητα των συστηματικών βλαβών και την επίπτωσή τους στην ποιότητα ζωής των ασθενών.
Σκοπός: Η ανασκόπηση των σύγχρονων δεδομένων της διεθνούς βιβλιογραφίας σχετικά με την εμφάνιση περιφερικής νευροπάθειας σε ασθενείς που λαμβάνουν αντινεοπλασματική αγωγή, ώστε να καταγραφούν οι νοσηλευτικές παρεμβάσεις που αφορούν στην αναγνώριση και διαχείριση των συμπτωμάτων της περιφερικής νευροπάθειας, καθώς και των μέτρων προφύλαξης που μπορεί να ληφθούν για την αποτροπή της εμφάνισής τους.
Υλικό και μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις ηλεκτρονικές βάσεις Medline, Embase, στο Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (HEAL-Link) και στη μηχανή αναζήτησης Google Scholar. Κριτήρια ένταξης των άρθρων ήταν η αγγλική γλώσσα, ο ερευνητικός σχεδιασμός τους και η χρονολογία διεξαγωγής της μελέτης. Εντοπίστηκαν 57 αναφορές και τελικά το δείγμα της παρούσας μελέτης αποτέλεσαν 17 πρωτογενείς ερευνητικές μελέτες (1997-2015), οι οποίες κάλυπταν τα παραπάνω κριτήρια και αφορούσαν σε ασθενείς με επώδυνη περιφερική νευροπάθεια λόγω λήψης χημειοθεραπευτικής αγωγής.
Αποτελέσματα: Αρκετές φαρμακολογικές ουσίες (όπως η Βιταμίνη Ε, γλουταμίνη, γλουταθειόνη, ατνικαταθλιπτικά και οπιοειδή), αλλά και μη φαρμακολογικές μέθοδοι (όπως η ψυχολογική υποστήριξη, ο βελονισμός και η εφαρμογή ηλεκτρικής διέγερσης) φάνηκαν να έχουν σημαντική επίδραση στην υποχώρηση του νευροπαθητικού πόνου. Τα συμπτώματα που προκαλούνται από τον πόνο και η διαχείρισή τους μπορούν να εκτιμηθούν από το επαρκώς εκπαιδευμένο νοσηλευτικό προσωπικό ώστε να μπορεί να εφαρμόζει τις ανάλογες τεχνικές.
Συμπεράσματα: Οι μη επεμβατικές και μη φαρμακολογικές μέθοδοι ανακούφισης μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά ως ανεξάρτητες ή εξαρτημένες νοσηλευτικές παρεμβάσεις στη διαχείριση της περιφερικής νευροπάθειας που οφείλεται στη χημειοθεραπεία.
Λέξεις – Κλειδιά: Χημειοθεραπεία, Περιφερική Νευροπάθεια, Πόνος, Νοσηλευτική διαχείριση.
